Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra các hũ mật ong trong các ngôi mộ cổ Ai Cập, có tuổi thọ hàng ngàn năm nhưng chúng vẫn đang ở tình trạng tốt. Có một vài thứ cũng có thể được tìm thấy ở tình trạng bảo quản nguyên vẹn như gạo, muối, và đường. Tuy nhiên, chỉ có mật ong là có thể sử dụng được sau hàng thiên niên kỷ. Từ cổ xưa, người ta đã dùng mật ong làm dược liệu chữa nhiều bệnh như bệnh về mắt và bệnh ngoài da. 

Vậy hãy cùng tìm về khả năng dược liệu của mật ong nhé. Mật hoa chính là nguyên liệu ong thu thập để làm mật, có độ ẩm tự nhiên cao từ 60-80%. Tuy nhiên, trong quá trình tạo ra mật, những con ong thợ đóng vai trò quan trọng trong việc loại bớt độ ẩm bằng cách quạt đôi cánh liên tục để làm khô mật hoa. Trong dạ dày của ong, có một loại enzyme tên là glucose oxidase, khi ong nhả mật vào tổ, enzyme này hòa lẫn với mật ong, phân tách chúng làm hai sản phẩm phụ là axit gluconic và oxi già(H2O2). Oxi già chính là thành phần giúp chống lại các loại vi khuẩn nấm mốc. Đó là lý do mật ong được sử dụng làm thuốc hàng ngàn thế kỷ qua. Vì độ đặc sệt của mật nên chúng từ chối sự phát triển của các loài vi sinh vật, hơn nữa oxi già trong mật làm hàng rào tiêu diệt các mầm mống vi khuẩn hay nấm mốc. Ghi chép sớm nhất về mật ong được dùng là thuốc từ tấm đất sét Sumerian, trong đó mật ong được sử dụng 30% liều lượng. Người Ai Cập cổ đại dùng mật ong để bôi lên vết thương, hay vết bỏng, hay những thứ tương tự vì chẳng có thứ gì có thể sinh sôi nảy nở ở vết bôi đó. Hơn nữa, khi mật ong không được đậy trong bình kín thì sẽ hút ẩm, trong khi hút nước ra từ vết thương, nó còn sinh ra lượng oxi già, đó chính là yếu tố làm cho vết thương không bị nhiểm khuẩn và mau lành. Một công ty về y tế tên là Derma Sciences đã tiếp thị loại băng gạt dán vết thương tên là Medihoney, và được sử dụng rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới. 


                                                Rỉ đường có độ pH khoảng 5.5 nên có tính axit và cực kì hút ẩm

Trong mật ong có tính axit cao, độ pH trong khoảng 3 đến 4.5, với nồng độ này thì vi sinh khó lòng sống sót, do đó vi khuẩn sẽ tìm nơi khác phù hợp hơn để làm nhà. Trong rỉ đường( molasses), được làm từ sản phẩm phụ của mía đường, chúng cực kì hút ẩm và có tính axit, dù thấp hơn trong mật ong( rỉ đường có độ pH khoảng 5.5). Tuy nhiên sau một thời gian rỉ đường cũng sẽ bị hỏng, trong khi mật ong có thể tồn tại trong hàng ngàn ngăm mà vẫn ở tình trạng tốt. Mấu chốt vấn đề là do enzyme từ dạ dày của ong chuyển hóa một lượng mật thành oxi già. Để bảo quản mật ong được lâu hơn thì nên đậy kín hộp, còn nếu để ngoài không khí, không được che đậy thì chắc chắn nó sẽ mau hỏng. 

Nguồn: Smithsonian Magazine
Nguyen Dang SBC Scientific